شرکت فولاد مبارکه اصفهان به‌عنوان بزرگ‌ترین واحد صنعتی و همچنین بزرگ‌ترین واحد تولید فولاد در کشور که در دی ماه سال 1371 احداث گردیده است. محل قرارگیری این مجتمع در 75 کیلومتری جنوب غربی اصفهان و در زمینی به مساحت 35 کیلومتر مربع است. حدود 17 کیلومتر مربع فولاد مبارکه اصفهان را سالن‌های تولید تشکیل داده‌اند.
ساخت مجتمع فولاد مبارکه اصفهان در سال 1360 آغاز شد که با توجه به زمان جنگ تحمیلی ایران و عراق در این دوران، منطقه همواره زیر حملات هوایی جنگنده‌های عراقی قرار گرفته بود. به دنبال آن سال‌ها و با همت تلاشگران و صنعتگران این مرزوبوم، عملیات ساخت‌وساز بی‌نظیر این مجتمع ادامه یافت. در مجموع بیش از 18 میلیون متر مکعب عملیات خاک برداری، نزدیک به 2 میلیون متر مکعب بتن ریزی و همچنین نزدیک به 2 میلیون متر مکعب قالب بندی صورت گرفت.
در کنار این عملیات، به میزان 80 هزار تن آرماتور، بیش از 150 هزار تن اسکلت فلزی در آن مورد استفاده قرار گرفت. در این مجتمع بیش از 500 هزار تن از انواع تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نصب و استفاده است.
محصولات فولاد مبارکه اصفهان
فولاد مبارکه یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان انواع ورق‌های فولادی در کشور است. محصولات این مجتمع توانسته است، بیش از 50% نیاز مصرفی کشور برای فولاد را تامین نماید. محصولات و مواد اولیه گروه فولاد مبارکه برای مصارف صنایع خودروسازی و قطعه سازی، صنایع فلزی سبک، صنایع فلزی سنگین و لوله های انتقال سیالات، صنایع بسته بندی، صنایع لوازم خانگی و الکتریکی، صنایع لوله و پروفایل مورد استفاده قرار می گیرد که به توضیحات تکمیلی در این زمینه می پردازیم.
- محصولات گرم نوردیده و اسیدشویی شده مانند؛ لوله‌های انتقال سیالات، لوله و پروفیل ساختمانی، مخازن و ظروف تحت فشار اسکلت فلزی سنگین، وسایل و ماشین آلات صنعتی، ماشین آلات حمل و نقل سنگین و سبک، صنایع فلزی
- محصولات سرد نوردیده که درخودروسازی، لوازم بهداشتی خانگی، مخازن و کانتینرهای حمل مایعات صنایع الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرند.
- محصولات پوشش دار که در صنایع بسته بندی (قوطی سازی)، صنایع فلزی سبک، لوازم بهداشتی و خانگی، صنایع الکتریکی، ساخت کانتینر مورد استفاده قرار می گیرد.
واحدهای تولیدی فولاد مبارکه اصفهان
فولاد مبارکه به‌عنوان بزرگ‌ترین واحد تولیدی فولاد تخت در خاورمیانه، دارای واحدهای مختلفی است که به معرفی آن‌ها می پردازیم.
- واحد آهن سازی که این واحد از 4 واحد یعنی واحد انباشت و برداشت مواد خام، واحد گندله سازی، واحد آهک سازی و واحد احيای مستقیم تشکیل شده است.
- واحد فولادسازی این واحد نیز از 5 واحد تشکیل شده است که اساس اصلی آن تولید شمش فولادی به منظور مواد اولیه ناحیه نورد گرم است. قسمت‌های مختلف این واحد به صورت زیر است: واحد حمل مواد واحد كوره‌های قوس الكتريكی، واحد متالورژی ثانويه و آماده سازی پاتيل، واحد ريخته‌گری مداوم تختال و واحد آماده سازی شمش
- واحد نورد گرم تختال ها بعد از انتقال به ناحیه نورد گرم تا درجه بالای 1280 سانتی گرادی گرم می‌شوند و سپس بعد از طی کردن مراحل بعدی، به صورت کلاف (کویل) تولید می شوند. در مرحله بعدی 52% کلاف‌ها به واحد تکمیل نورد گرم منتقل می‌شوند و در آن جا عملیات كم كردن وزن كلاف، بهبود خواص مكانيكي، تسطيح ورق، برش سبک و سنگين ورق در طولهاي 1 الي 12 متر صورت مي‌گيرد.
- واحد نورد سرد این ناحیه نیز از 7 بخش تشکیل شده است که به معرفی آن ها می پردازیم.
- خطوط اسيدشوئی
- واحد تاندم ميل
- واحد نورد دو قفسه‌ای
- واحد شست‌وشوی الکتروليتی
- واحد تمپرميل
- واحد قلع اندود
- کارگاه غلتک
5. واحد ورق قلع اندود
6. واحد ورق گالوانیزه تولید ورق گالوانیزه در مجتمع فولاد مبارکه به روش غوطه وری داغ صورت می‌گیرد. مزیت این روش مقرون‌به‌صرفه بودن آن، ضخامت بالای پوشش فلزی و همچنین استحکام بالا و چسبندگی پوشش گالوانیزه به فولاد است.
از کاربردهای اصلی ورق گالوانیزه، می‌توان به پانل‌ها و تابلوهای برق، سينی کابل، برخی از قطعات لوازم خانگی و تجهيزات آشپزخانه ،مخازن، مجراهای هوا و دودكش، ناودان‌ها، لوله‌ها، بدنه و سقف سوله‌ها و سالن‌ها اشاره کرد.
7. واحد ورق رنگی این واحد در امتداد واحد ورق گالوانیزه و به‌صورت خط پوشش دهی است. از برتری‌های این واحد می‌توان به سرعت بالا، استفاده رنگ کمتر و سازگاری بالا با محیط زیست اشاره کرد. از کاربردهای اصلی ورق رنگی نیز می‌توان به استفاده در صنايع ساختمانی، لوازم خانگی، صنايع فلزی و صنعت حمل‌ونقل اشاره نمود.
محصولات این شرکت به صورت‌های مختلف، مانند موارد اولیه سایر شرکت‌ها و واحدهای تولیدی بزرگ و کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرند که تعداد آن‌ها بالغ بر 3000 واحد است.
فولاد مبارکه در کل فعالیت خود توانسته است به صورت مستقیم و غیر مستقیم، برای بیش از 350 هزار نفر اشتغال‌زایی انجام دهد. در پایین شرکت‌های همکار و زیرمجموعه فولاد مبارکه را معرفی می‌کنیم:
- شرکت بین‌المللی سیستم‌ها و اتوماسیون
- ایریسا
- شرکت فنی مهندسی فولاد مبارکه
- شرکت فولاد هرمزگان جنوب
- شرکت معدنی و صنعتی فولاد سنگ مبارکه اصفهان
- شرکت فلز تدارک
- شرکت فرهنگی و ورزشی فولاد مبارکه سپاهان
- شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خراسان
- شرکت فولاد امیر کبیر کاشان
- شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری
- شرکت فولاد سفید دشت چهارمحال و بختیاری
- شرکت سرمایه گذاری توکا فولاد
- شرکت فولاد متیل
- شرکت سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات
- شرکت نوین الکترود اردکان
- شرکت صنعتی و معدنی چادرملو
- شرکت معدنی وصنعتی گل گهر